اين نوع بيمه، خطرات مربوط به هواپيما همچون مالكيت، اداره، تعمير و نگهداري و يا فروش تحت پوشش قرار می‌گیرد. در اين متن به طور خلاصه به بيمه بدنه و مسئوليت اشاره خواهیم کرد.
در صورت وقوع حادثه، بيمه هواپيما نيز همانند بيمه اتومبيل هم خسارات مالي وارده به وسيله نقليه و هم خسارات مالي و جاني وارده به اشخاص ثالث را جبران مي‌نماید.
هواپيما و خطرات پرواز مسائل و مشكلات خاص خود را دارد.
به طور معمول سوانح مصیبت‌بار هواپيما با جرح و فوت انسان‌ها و وارد شدن خسارات مالي به اشخاص ثالث همراه است. با توجه به پيدايش هواپيماهاي جديد با ظرفيت‌هاي بيشتر جهت حمل مسافر، بار و سوخت و همچنین پيچيدگي تكنولوژي ساخت، مشكلات اين رشته بيمه در حال افزايش است.
چهار اصل كلي هنگام بيمه كردن بدنه و مسئوليت هواپيما مد‌نظر قرار داده مي‌شود:
1-نوع هواپيماي مورد بیمه
2-ویژگی‌ها، دانش فني و ساعت پرواز خلبان
3-موقعيت جغرافيايي مناطقی مورد تردد هواپيما
4-اهدافي كه هواپيما جهت تحقق آن به پرواز در‌می‌آید.
هواپيما به طور معمول براي اهداف زير کاربرد دارد:
• پرواز به منظور اهداف تجاری و در خطوط هواپيمايي مجاز
• هواپيماهاي شخصي و جهت مصارف كاري و تفريحي
ر استفاده برای مصارف علمي و تحقيقاتي و عكسبرداري
• كاربرد جهت مصارف كشاورزي
• كاربرد جهت مصارف صنعتي
۱- پوشش‌هاي بيمه بدنه هواپيما
هرچند خسارات رايج آتش‌سوزي، دزدي، طوفان و خسارات زميني همچون تصادم در غير مواقع پرواز تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد، اما بيمه بدنه هواپيما به صورت تمام خطر و به سه شكل زير ارائه می‌گردد :
الف- بيمه تمام خطر هنگامی كه هواپيما در حركت نباشد
این نوع بیمه موظف است تمامی خسارات وارده و فقدان فيزيكي هواپيما هنگامی كه در فرودگاه (روی زمين) قرار دارد و از نيروي محركه‌‌ای به منظور حركت و جابجايي استفاده نمي‌كند، جبران نماید.
ب- بيمه تمام خطر غیر از مواقعي كه هواپيما در پرواز است
این نوع بیمه متعد به جبران تمامی خسارات و فقدان فيزيكي هواپيما در روي زمين حتي خسارات زمان جابجايي هواپيما (Taxiing) مي‌باشد.
ج- بيمه تمام خطر، روي زمين و در حین پرواز
این نوع بیمه تمامی خسارات و فقدان ناشي از حركت، توقف و يا جابجايي هواپيما بر روي زمين و در حین پرواز را تحت پوشش قرار می‌دهد.
د- موارد خارج از تعهد بيمه‌گر
استثنائات بيمه بدنه در بيمه‌نامه‌هاي مختلف صادر شده مقداری با يكديگر تفاوت دارند اما جنبه عمومي و همگاني مشترک در همه بيمه‌نامه‌ها به شرح زير می‌باشد:
- استفاده از هواپيما براي مصارف غيرقانوني و با رضايت بيمه‌گذار
- فعالیت هواپيما خارج از محدوده جغرافيايي درج شده در بيمه‌نامه
- به‌کار‌گیری هواپيما جهت مصارفي غير از موارد مندرج در بيمه‌نامه
- هدايت هواپيما به وسیله هر شخصی غير از خلبان آن، به جز در موارد انجام عمل جابجايي(Taxiing)
- انجام پرواز در شرايطی که قابليت پرواز هواپيما و يا اعتبار گواهينامه خلباني خلبان نقض شده
- نقض برخی از قوانين و مقررات هواپيمايي كشور از سوی هواپیمای در حال پرواز و با موافقت بيمه‌گذار
- هرگونه خسارتی که در نتیجه كهنگي و فساد لاستيك‌هاي هواپيما ایجاد شود، مگر زمانی که شرط مغايري براي پوشش آن‌ها وجود داشته باشد.
- خسارات ناشي از تغيير و تبديل هواپيما، جنگ، اعتصاب، شورش و بلوا
- خسارات ناشي از عدم استفاده
۲ – پوشش‌هاي بيمه مسئوليت هواپيما
بيمه مسئوليت، سه نوع پوشش بیمه‌ای با حدود مسئولیت متفاوت را ارائه مي‌دهد.
الف- جرح بدني، به استثناي مسئوليت در برابر سرنشينان هواپيما
اين نوع بيمه، بيمه‌گذار در قبال اقدامات و دعاوي قانوني اشخاص ثالث براي مواردي نظیر جرح بدني، بيماري، امراض و مرگ ناشي از سوانح در قبال مالكيت، تعمير و نگهداري و كاربرد هواپيما با نظر به شرايط درج شده در بيمه‌نامه تحت پوشش قرار مي‌گیرد.
دراين نوع پوشش بيمه‌اي غرامت هر شخص در برابر فوت و يا صدمات بدني و همچنین حداكثر تعهد بيمه‌گر براي خسارات ناشي از هر حادثه مشخص است.
ب- جرح بدني سرنشينان هواپيما
اين نوع پوشش بیمه‌ای، موظف به تأمین بيمه‌گذار در برابر دعاوي و اقدامات قانوني سرنشينان هواپيما در مواردي نظیر جرح بدني، بيماري، امراض و مرگ ناشي از سانحه هواپيما با توجه به شرايط درج شده در بيمه‌نامه می‌باشد. در اين نوع بيمه‌نامه غرامت هر فرد در قبال فوت و يا صدمات بدني و همچنین حداكثر تعهد بيمه‌گر براي خسارات ناشي از هر حادثه مشخص شده است.
ج- بيمه مسئوليت خسارات مالي
اين نوع پوشش بیمه‌ای، موظف به تأمین بيمه‌گذار در برابر دعاوي و غرامت‌هاي مالي ناشي از فعاليت‌هاي مرتبط با مالكيت، تعمير و نگهداري و يا كاربرد هواپيما مي‌باشد. براي هر حادثه نیز حدود مسئوليت بيمه‌گر مشخص است.
د- مواردی که بیمه‌گر متعهد به پرداخت آن نیست(استثنائات)
استثنائات بيمه‌نامه مسئوليت هواپيما در بیمههای گوناگون، متفاوت است، اما به طور كلي استثنائات بیمه مسئولیت هواپیما شامل موارد زير می‌باشد : - خسارات بدني وارده به شخص بيمه‌گذار
- خسارات بدني وارده به كاركنان بيمه‌گذار در مدت زمان خدمت و اعتبار بيمه‌نامه
- خسارات مالي که به اشياء و اموال بيمه‌گذار در زماني كه متعلق به او يا در تصرف و كنترل وی باشد وارد می‌شود.
- مسئوليت‌هاي بيمه‌گذار در قبال جرح بدني و يا خسارات مالي که از توليد، ساخت و يا فروش هواپيما و قطعات و لوازم يدكي آن و یا هرگونه عمليات خدماتي (سرويس) ناشی می‌گردد.
- مسئوليت بيمه‌گذار هنگامی كه هواپيما با اجازه او و بدون توجه به گواهي قابليت پرواز و يا ناديده‌گرفتن برخی از قوانين هواپيمايي كشوري، مبادرت به پرواز نمايد.
