بیمه آتش سوزی و ارزیابی خسارت
خسارت به معنای ضرری است که بیمه گر براساس تعهدات مندرج در قرارداد برای خطراتی تعریف شده، بوجود آمدهاست. مورد درخواستترین ارزیابی خسارت بیمه آتش سوزی در مورد آتش سوزی در اماکن مسکونی، اداری، صنعتی و غیر صنعتی است. این ارزیابی به دلایلی انجام میشود:
• تحقیق و بررسی در مورد علت وقوع حادثه
• تعیین و محاسبه خساراتی است که طبق قرارداد بیمه گذار باید دریافت کند
• علت وقوع حادثه:
- وقوع حادثه میتواند بعلت بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش فشان، صاعقه، طوفان و… باشد.
- اتفاقاتی نظیر آتش سوزی و انفجار نیز میتواند منجر به حادثه شود.
- اتفاقاتی مانند اتصال الکتریسیته ساکن، ته سیگار روشن، اتصال برق و یا حتی ذرات معلق در هوا مانند پنبه نیز ممکن است باعث حادثه شود.
بنابراین مواردی که بیمه آتش سوزی پوشش میدهد زیاد است. از این رو تعیین و ارزیابی خسارت در این مرحله بسیار مهم است.
کارشناس ارزیابی خسارت بیمه آتش سوزی
ارزیاب خسارت بیمه آتش سوزی با عکسبرداری از محل حادثه و تطبیق مشاهدات با موارد درج شده در قرارداد و تعهدات و استعلام حق بیمه، اقلام سوخته و یا نیمه سوخته را بررسی و طبقه بندی مینماید.
سپس در جهت ارائه گزارش خسارات وارده را ارزیابی و محاسبه میکند.
در مجموع خسارات به دو دسته طبقه بندی میشود:
• خسارات مستقیم
• خسارات غیر مستقیم در حدود یک ریسک
وظایف بیمه گذار در ارزیابی بیمه خسارت
وظایفی که بیمه گذار در ارزیابی خسارات برعهده دارد به شرح زیر است:
• اعلام کردن خسارت 5 روز بعد از مطلع شدن
• اثبات موجودی اقلام با ارائه اسناد و مدارک
• ارائه دادن صورت مورد ادعا
• عکسبرداری از اقلام بیمه شده توسط ارزیاب خسارت بیمه آتش سوزی
و …
وظایف بیمه گر در ارزیابی بیمه خسارت
بیمه گر نیز در بررسی و تحقیق کارشناس خسارت بیمه وظایف زیر را برعهده دارد:
• فرستادن کارشناس
• تهیه و ارائه گزارش و تعیین خسارت
• منطبق کردن خسارات با شرایط عمومی و خصوصی قرارداد بیمه
• استعلام حق بیمه
خسارات ناشی از آتش سوزی که جزء تعهدات بیمه گر نیست
• خسارات ناشی از آتش سوزی بدون آتش مانند شکسته شدن شیشه مجاور بخاری
• شکسته شدن سنگ مرمر شومینه
• سوختن فرش و یا آسیب دیدن کفپوش در اثر افتادن بخاری
• خسارت در اثر گرمای اتو و یا هویه و یا سرایت کردن دود آتش سوزی همسایگان
نحوه تشکیل پرونده خسارت بیمه آتش سوزی
• اعلام کتبی خسارت توسط بیمه گذار
• صورت کردن ریز اقلام مورد ادعای بیمه توسط بیمه گذار
• عکسبرداری از موارد و مواضع مورد ادعا
• تهیه گزارش از مراجع ذیصلاح
• گزارش ارزیاب بیمه خسارت
مواردی که لازم است در فرم گزارش خسارت بیمه آتش سوزی قید شود
• شرح دادن ممورد بیمه
• تحقیق و بررسی در مورد علت وقوع حادثه توسط ارزیاب بیمه خسارت
• شرح وضعیت موجود در زمان بازدید کارشناس خسارت بیمه
• شرح انواع روشهای تعیین خسارت توسط کارشناس خسارت
• اعلام ارزش اقلام مورد بیمه قبل از حادثه
• توضیح در مورد چگونگی قرارگیری اقلام مورد بیمه و در صورت نیاز تهیه کروکی
• درج زمان و تاریخ و علت وقوع آتش سوزی
• شرح وضعیت اقلام مورد بیمه بعد از حادثه
• برآورد ارزش مورد بیمه بلافاصله قبل از وقوع حادثه
• توضیح در مورد روش برآورد خسارت
• محاسبه هزینه خسارت که شامل هزینه تعمیر و یا جایگزینی اقلام، پاکسازی محل وقوع حادثه و خسارات اماکن و تاسیسات
• در صورتی که اقلام قابل بازیافت جزء موارد باشد، تعیین ارزش آنها و پیگیری بازیافت خسارت
• تعیین درصد استهلاک اموال
نحوه ارزیابی خسارت بیمه آتش سوزی
این ارزیابی طبق گزارش کارشناس و تطبیق خسارات با تعهدات بیمه گر محاسبه میشود:
برآورد خسارت ساختمان= هزینه خالص خسارت ساختمان(ماده 10)-هزینه استهلاک-هزینه بازیافت
برآورد خسارت وسایل و اثاثیه=هزینه خالص خسارت اثاثیه-هزینه استهلاک-هزینه بازیافت
روشهای برآورد ارزیابی بیمه خسارت
• شیوه مشاهده کردن و شمارش
• شیوه وزنی
• شیوه حجمی
• شیوه تخمینی
• شیوه مقایسه حجم و ارزش اقلام محل حادثه با هم صنفیها
• شیوه تعیین خسارت از طریق ارائه مدارک مانند برگ خرید از سوی بیمه گذار
• شیوه بررسی دفاتر و گردش مالی بیمه گذار
• شیوه توافقی و درصدی با بیمه گذار
• شیوهای که تلفیقی از روشهای بالاست
یکی از مهمترین قسمتها در شرکتهای بیمه، شرکتهای ارزیاب بیمه خسارت هستند. این شرکتها باید در کارشناسی و ارزیابی خسارات عدالت را بین بیمه گر و بیمه گذار رعایت کنند.
مواردی که کارشناس ارزیاب خسارت بیمه آتش سوزی باید رعایت کند
• بازدید دقیق از محل حادثه
• شناسایی محل و کانون آتش سوزی
• موارد مورد ادعای بیمه گذار را با دقت بررسی کند
• اسناد و مدارک لازم جهت ارزیابی را دریافت کند
• باید اقلام و موارد خسارت دیده را بررسی و مشاهده و روش ارزیابی خسارت را تفسیر کند
• شناسایی و طبقه بندی اقلام و موارد سوخته و نیمه سوخته
• ارزیابی میزان استهلاک
• ارزیابی ارزش بازیافت
• تنظیم صورت جلسه با بیمه گذار
اثبات میزان موجودی در بیمه آتش سوزی
واضح است که این مورد بر عهده بیمه گذار است زیرا وجود قرارداد بیمه موجودی اقلام مورد بیمه را ثابت نمیکند. مواردی که بیمه گذار باید اثبات کند به شرح زیر است:
• وجود اقلام، کالا و یا موارد بیمه شده در محل حادثه
• ارزش ریالی اقلام مورد بیمه
بنابراین تهیه لیستی از اقلام بیمه شده همراه با ارزش ریالی آن قبل از هرگونه حادثه الزامی است. به هر روی ارزیابی خسارت نباید از تفاوت ارزش اقلام قبل و بعد از حادثه بیشتر باشد.
نحوه ارزیابی و محاسبه خسارت بیمه آتش سوزی، ماده 10 قانون بیمه
خسارت قابل پرداخت=ارزش بیمه نامه*خسارت برآورد شده/ارزش اقلام قبل از حادثه
بررسی علت آتش سوزی در بیمه
مواردی که ارزیاب خسارت بیمه آتش سوزی باید در محل مورد توجه قرار دهد:
• میزان آتش سوزی در محل بیمه شده
• جهت پیشروی آتش سوزی(افقی یا عمودی)
• گسترش سریع و غیر عادی آتش سوزی
• رنگ، دود و بوی آتش سوزی
• باز و یا بسته بودن در و پنجرهها
• وجود علائمی دال بر ورود غیر عادی افراد به محل
• بررسی وجود یا عدم وجود کانونهای متعدد اتش سوزی
• شرایط آب و هوابب در زمان وقوع آتش سوزی
• آیا قبل از وقوع آتش سوزی نوسانات برقی وجود داشته است
• بررسی شرایط مالی بیمه گذار و بازار اقلام خسارت دیده در بازار
• مالک یا مستأجر بودن خسارت دیده بدلیل وجود دلایلی برای عمدی بودن آتش سوزی
• بررسی گزارشات پلیس آگاهی و آتش نشانی و مشاهدات شاهدان عینی
کانون آتش سوزی در بیمه
کانون حریق جایی است که بیشرین و عمقیترین آتش سوزی در آنجا صورت گرفتهاست. با بررسی عوامل زیر میتوان کانون حریق را شناسایی کرد:
• زمان آتش سوزی
• علت آتش سوزی
• زبانه حریق( دود زدگی ساختمان)
• عمق سوختگیها
عوامل ایجاد کننده حریق
• ته سیگار روشن
• اتو برقی
• هویه برقی
• شبکه سیمهای برق رسانی
• پریز، کلید و فیوزها
• لامپهای روشنایی 60 تا 75 وات و وجود آنها در محلهای بسته و در کنار اقلام قابل اشتعال
تعهدات پرداخت خسارت بیمه گذار توسط بیمه گر
هزینههایی مانند تهیه نقشه ساختمان، هزینه تجهیزات، حقوق مهندسین و معماران و سایر موارد مشابه بر عهده بیمه گر است.
• صورت ریز اقلام آسیب دیده و ارزش آن قبل از حادثه وجود داشته باشد، طبق ماده 10 قانون بیمه، ارزش آنها بعد از حادثه برآورد میگردد.
• هزینههای خسارات مشاعات باید از هزینه خسارات کسر شود.
• درصدی از هزینه خسارات را میتوان بعلت بی احتیاطی کم کرد.
• اقلام و موارد مصرفی و قابل استهلاک محاسبه نمیشوند.
• لازم است که قیمت تمام شده برای بیمه گذار محاسبه شود.
• در صورت لزوم، اقلام خسارت دیده باید عینا جایگزین شوند.
منبع:
